Δένδρο περιήγησης: | Ἀρχική Σελίδα | Ποιμαντική | Διαδικτυακός Ἄμβωνας | Ἔτος 2016 | 2016_04_17 E΄ Κυριακή τῶν Νηστειῶν
«Τά λησμονημένα λόγια τοῦ Ἰησοῦ…»
Κυριακή Ε΄ Νηστειῶν (Μάρκου Ι΄ 32-45)
Ὅσο καί νά προσπαθεῖ ὁ ἄνθρωπος νά δείχνει ἁρμόζουσα συμπεριφορά καί ὅσο κι ἄν θέλει νά καλύψει κάποια ἰδιαίτερα ψυχικά του σημεῖα, θά ἔρθει κάποια στιγμή πού μέ τήν ἴδια του τή συμπεριφορά θά ἀποκαλύψει ὁ ἴδιος τό πραγματικό ἐπίπεδο στό ὁποῖο βρίσκεται.
Ἡ Εὐαγγελική Περικοπή τῆς Ε΄ Κυριακῆς τῶν Νηστειῶν στά πρόσωπα τῶν μαθητῶν, πρωτίστως τῶν υἱῶν Ζεβεδαίου, αὐτή ἀκριβῶς τήν ἀλήθεια διακηρύσσει.
Ἡ ὁμάδα τῶν δώδεκα δέν ἀντιλαμβάνεται τή σημασία τῶν λόγων τοῦ Κυρίου. Ἐνῷ ὁ Ἰησοῦς τούς προετοιμάζει γιά τά μεγάλα γεγονότα τοῦ Πάθους, ἐνῷ τούς κάνει λόγο γιά τό προαιώνιο σχέδιο τοῦ Θεοῦ ὑπέρ τῆς λυτρώσεως καί Σωτηρίας τοῦ ἀνθρωπίνου γένους, οἱ ἴδιοι κινοῦνται μέσα στά στενά ἐπίπεδα τοῦ κόσμου τούτου καί μάλιστα στήν πιό ἀρνητική του ἔκφραση, πού εἶναι ἡ δίψα γιά ἐξουσία. Τό αἴτημα μάλιστα τῶν δύο αὐταδέλφων Ἰακώβου καί Ἰωάννου βρίσκεται τόσο ἔξω ἀπό τά ἐπιτρεπτά ὅρια, ὥστε ὁ ἴδιος ὁ Διδάσκαλος τούς ἐμποδίζει νά συνεχίσουν καί τούς ἐπαναφέρει μέ τό «οὐκ οἴδατε τί αἰτεῖσθε».
Καί ἐπειδή καί πάλι οἱ ἁπλοϊκοί Μαθητές καί οἱ υἱοί τοῦ Ζεβεδαίου δέν κατόρθωσαν ν΄ ἀντιληφθοῦν ποιός τελικῶς εἶναι ὁ σκοπός τοῦ νά εἶναι κανείς «συνέκδημος τοῦ Ἰησοῦ», στή συνέχεια ὁ Υἱός τῆς Παρθένου μέσῳ τῆς ἐρωτήσεως περί τοῦ ποτηρίου καί τοῦ Βαπτίσματος, δηλαδή τοῦ ἑκουσίου Του Πάθους, τούς προλέγει καί αὐτά πού θά συμβοῦν, δηλαδή τούς κόπους καί τά μαρτύρια πού θά δεχθοῦν καί θά τελειώσουν μέ αὐτά τή μοναδική Ἀποστολική τους Ζωή.
Ἀκριβῶς δέ ἐκεῖ, στούς κόπους καί στίς θυσίες καί στό μαρτυρικό τέλος, πού ἐπαφίεται στή διάθεση καί στήν προθυμία τῆς κάθε ψυχῆς, καθορίζεται καί ἡ θέση πού θά λάβει ὁ καθένας στή Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Γι΄ αὐτό «τό καθίσαι ἐκ δεξιῶν καί ἐξ εὐωνύμων, οὐκ ἔστιν ἐμόν δοῦναι, ἀλλ΄ οἷς ἡτοίμασται».
Καί ὁ Ἱερός Χρυσόστομος ἐπάνω σε αὐτόν τόν ἀποκαλυπτικό λόγο, πού φανερώνει ὅτι ὁ Θεός δέν κάνει διακρίσεις καί δέν εἶναι προσωπολήπτης, θά κηρύξει: «ὅ δέ λέγειν τοῦτον ἐστίν. Ἀποθανεῖσθε μέν καί σφαγήσεσθε καί μαρτυρίῳ τιμηθήσεσθε, τό μέντοι πρώτους γενέσθαι, οὐκ ἔστιν ἐμόν δοῦναι, ἀλλά τῶν ἀγωνιζομένων λαβεῖν διά πλείονος τῆς σπουδῆς».
Μετά ἀπ΄ αὐτά, δέν μπόρεσαν νά συγκρατηθοῦν οἱ ἄλλοι δέκα μαθητές. Ἄρχισαν νά ἀγανακτοῦν γιά τή συμπεριφορά αὐτή τοῦ Ἰακώβου καί τοῦ Ἰωάννου, οἱ ὁποῖοι ζητοῦσαν νά τούς παραγκωνίσουν καί νά τιμηθοῦν περισσότερο ἀπό αὐτούς. Ἄλλωστε, βρισκόμαστε πρό τῆς Πεντηκοστῆς καί δικαιολογεῖται ἀπολύτως μία τόσο ἀνθρώπινη συμπεριφορά….
Ὅμως, ὁ Κύριος δίνει τέλος στήν ὅλη συζήτηση καί στήν ταραχή τῶν πνευμάτων. «Ἐσεῖς, τούς λέγει, δέν μπορεῖτε νά ἔχετε τή νοοτροπία αὐτῶν πού κατακυριεύουν καί κατεξουσιάζουν τά ἔθνη καί τούς ἀνθρώπους. Ἐσεῖς εἶσθε δικοί μου. Καί οἱ δικοί μου ἀνατρέπουν τά δεδομένα. Ὄχι μέ αἱματηρές ἐπαναστάσεις, ἀλλά μέ τήν ἐπανάσταση τῆς ἀληθείας καί τῆς ἀγάπης. Ἐάν ὄντως θέλετε νά γίνετε μεγάλοι, θά πρέπει νά ἀναστρέψετε τήν κορυφή τῆς πυραμίδας. Καί ὅποιος ἐπιθυμεῖ νά εἶναι πρῶτος, ἄς φορέσει τό λέντιον τῆς ἱερᾶς διακονίας».
Ὑπάρχει ἄραγε ἀμφιβολία στό ὅτι οἱ τελευταῖοι αὐτοί λόγοι τοῦ Κυρίου σωριάζουν τούς «κοινωνικούς κανόνες» καί ἐξοβελίζουν τήν τακτική καί τά στάνταρ τῆς ὁποιασδήποτε μορφῆς ἀναρριχήσεως;
Ἡ καθοδηγητική καί βεβαίως ἀπόλυτη φράση: «Ὅς ἐάν θέλῃ γενέσθαι μέγας ἐν ὑμῖν, ἔσται ὑμῶν διάκονος», γιά τούς ἐκτός τοῦ Πνεύματος τοῦ Χριστοῦ, τούς ἐκτός δηλαδή ἑνός ὀργανικοῦ μαζί Του συνδέσμου, ἀποτελεῖ λόγο ἀκατάληπτο καί φράση αὐτόχρημα τρομακτική. Ὅσον ἀφορᾷ δέ ὁρισμένους πού ἰσχυρίζονται ὅτι εἶναι «πιστοί» καί δῆθεν «διακονοῦν» τόν Ἰησοῦ, μᾶλλον φαίνεται τήν ἐντολή αὐτή νά τήν ἔχουν περάσει στό «φάκελο» πού ἐπιγράφεται «Λησμονημένοι λόγοι τοῦ Ἰησοῦ». Καί ἴσως κάποιοι πού ἀναρριχήθηκαν σέ διοικητικές κορυφές, εἴτε μέ τά «φτερά» τους εἴτε μέ τήν κλασσική μέθοδο τοῦ σαλίγκαρου («κέρας καί σίελος»), αὐτοί μᾶλλον δείχνουν νά ἔχουν πληκτρολογήσει τήν ὁριστική διαγραφή τῆς ἐντολῆς αὐτῆς ἀπό τόν «σκληρό δίσκο» τῆς συνειδήσεώς τους.
Ἀλλά ὅσο κι ἄν οἱ ἄνθρωποι αὐτοί προσπαθοῦν νά λησμονοῦν τούς Εὐαγγελικούς λόγους, καί ὅσο κι ἄν θέλουν νά τούς διαγράψουν ἀπό τήν καθημερινή τους συμπεριφορά, τό μόνο βέβαιο εἶναι πώς «τό ῥῆμα τοῦ Θεοῦ ἡμῶν μένει εἰς τόν αἰῶνα» (Ἡσ. Μ΄ 8). Ἐάν μάλιστα ἀντικρίσει κανείς τό θέμα τῆς ἐξουσίας καί, κατ΄ ἐπέκταση, τῆς ἐπιβολῆς της μέσα ἀπό τόν δεύτερο πειρασμό τοῦ Κυρίου («ἐάν προσκυνήσῃς ἐνώπιόν μου, ἔσται σοῦ πάντα» (Λουκᾶ Δ΄ 7), τότε καθίσταται ἀμέσως ἀντιληπτό τό μέγεθος τοῦ ἀρνητικοῦ περιεχομένου τῆς παγίδας πού ὀνομάζεται «ἀρχομανία».
Πράγματι, ἐάν ἀναλυθεῖ ἡ φωτογραφική ἀπεικόνιση μέσα ἀπό τήν ὁποία ἀναδεικνύεται ὁ Εὐαγγελικός λόγος, φαίνεται ὅτι ἡ διάσταση αὐτή τοῦ «κατεξουσιάζειν» ἀνιχνεύεται ἀπό τά ἄκρως κοσμικά καί πολιτικά περιβάλλοντα ἕως καί αὐτά τά «πνευματικά», πού στηρίζονται ἀκόμα καί σέ ἐκκλησιαστικά βάθρα μέ «μακραίωνες παραδόσεις».
Ἡ ψαλίδα ἀνοίγεται ἀπό τά πλέγματα κατωτερότητας καί ἀπό ἄλλες τραυματικές καταστάσεις τῆς παιδικῆς – ἐφηβικῆς ἡλικίας, πού ἀποκαλύπτονται στόν τρόπο συμπεριφορᾶς καί διοικήσεως ἕως καί στό νά ἐγκολπώνεται κάποιος συνειδητά τό πνεῦμα τοῦ Ἰούδα καί νά ἐντάσσεται στή μερίδα του, χρησιμοποιώντας τήν ἐξουσία γιά νά ὑλοποιήσει καταχθόνια σχέδια σκοτεινῶν κέντρων, πού μισοῦν τόν Χριστό καί τήν Ἐκκλησία Του. Φυσικά, γιά τήν τελευταία αὐτή τῶν περιπτώσεων, ἰσχύει ὁ καταπληκτικός λόγος τοῦ Γέροντος Ὁσίου Παϊσίου τοῦ Ἁγιορείτου ὅτι: «μπορεῖ νά ὀργώνει ὁ διάβολος, πίσω ὅμως ἔρχεται καί σπέρνει ὁ Χριστός».
Ἀλλά δέν χρειάζεται νά ψάξει νά βρεῖ κανείς τό ποῦ καί ποιοί εἶναι αὐτοί πού χρησιμοποιοῦν τήν ἐξουσία γιά νά ἀσκοῦν ἀπόλυτη καί ἀνεξέλεγκτη κυριαρχία στά Ἔθνη. Αὐτό τό βλέπει κανείς εὔκολα ἐκ τῶν ἔργων τους. Ἀλλά, ἀκόμη καί ἐάν εἶναι καλά καμουφλαρισμένο, ἀργά ἤ γρήγορα θ΄ ἀποκαλυφθεῖ, ἀφοῦ θά λειτουργήσει ὁ ἀδήριτος πνευματικός νόμος «οὐκ ἔστι κρυπτόν ὅ οὐ φανερόν γενήσεται, οὐδέ ἀπόκρυφον ὅ οὐ γνωσθήσεται καί εἰς φανερόν ἔλθῃ» (Λουκ. Ἡ΄ 17).
Ναί, αὐτό ἤδη συμβαίνει καί θά συνεχίσει νά συμβαίνει, διότι ὅλοι αὐτοί ἁπλῶς εἶναι «δοκοῦντες ἄρχειν τῶν ἐθνῶν καί – κατά παραχώρησιν Θεοῦ – κατακυριεύσουσιν καί κατεξουσιάζουσιν αὐτῶν». Ἁπλῶς, δηλαδή, νομίζουν ὅτι κατέχουν οὐσιαστική ἐξουσία. Δέν γνωρίζουν, ὅμως, ὅτι ὁ Θεός ἁπλῶς τούς ἀνέχεται μόνο γιά λόγους γενικότερου πνευματικοῦ συμφέροντος καί ὅτι ὁ ἴδιος ὁ Τριαδικός Θεός εἶναι ὁ ὄντως Κυβερνήτης τοῦ σύμπαντος κόσμου.
Ὅμως, ἄς στρέψουμε τό βλέμμα ἐντός μας καί ἄς ρωτήσουμε ἑαυτούς, τούς ἀδελφούς καί φίλους στή συνέχεια: Μήπως σέ αὐτό τόν πειρασμό τῶν Μαθητῶν συμβαίνει νά πέφτουμε καί ἐμεῖς οἱ ἴδιοι; Μήπως πάλι ἡ ψυχολογία μας καί ἡ νοοτροπία μας, τόσο ἐντός τῆς «κατ΄ οἶκον ἐκκλησίας», ὅσο καί σ΄ αὐτόν τόν ἐργασιακό χῶρο, μήπως, ῥωτοῦμε, δέν ἀπέχει καί πολύ ἀπό ἐκεῖνες ὅσων ἔφερε ὡς παράδειγμα πρός ἀποφυγήν ὁ Κύριος; Μήπως δέν ἔχουμε ἀκόμα συνειδητοποιήσει ὅτι «ὅς ἐάν θέλῃ γενέσθαι μέγας ἐν ὑμῖν, ἔσται ὑμῶν διάκονος». Καί γιά νά μήν ὑπάρχει κάποια ἀμφιβολία στό τί ἐννοεῖ ὁ Κύριος μέ αὐτά τά λόγια Του, οἱ δύο τελευταῖοι στίχοι τῆς περικοπῆς γίνονται τόσο καταλυτικοί, ὥστε καταλύουν ὁποιοδήποτε ἐμπόδιο, εἴτε λογικό, εἴτε ψυχολογικό, εἴτε ὁτιδήποτε ἄλλο εἶναι δυνατόν νά σταθεῖ ἐμπόδιο, τόσο στήν ἀντικειμενική κατανόηση, ὅσο καί στήν πιστή ἐφαρμογή τους: «ὅς ἐάν θέλῃ ὑμῶν γενέσθαι πρῶτος, ἔσται πάντων δοῦλος· καί γάρ ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου οὐκ ἦλθε διακονηθῆναι, ἀλλά διακονῆσαι, καί δοῦναι τήν ψυχήν αὐτοῦ λύτρον ἀντί πολλῶν»!
Λόγια ὄμορφα καί θεωρίες ἀνεφάρμοστες; Μόνο αὐτό δέν ἰσχύει γιά τούς λόγους τοῦ Χριστοῦ. Ἐμεῖς, ὅμως, ἄς μήν ποῦμε κάτι ἄλλο∙ ἄς μιλήσουν τά Ἱερά Κείμενα. Ἄλλωστε, μετά ἀπό λίγο, θά Τόν δοῦν οἱ μαθητές ζωσμένον τό λέντιον νά τούς διακονεῖ, ρωτώντας «γινώσκετε τί πεποίηκα ὑμῖν;». Καί, ταυτοχρόνως, θά ὑπογραμμίσει γιά τούς μαθητές Του ὅλων τῶν αἰώνων: «ὑπόδειγμα δέδωκα ὑμῖν, ἵνα καθώς ἐγώ ἐποίησα ὑμῖν καί ὑμεῖς ποιῆτε» (Ἰωάν. ΙΓ΄ 12-15).
Ἀδελφοί μου, σέ τέτοιου εἴδους ἀποκαλύψεις καί σέ τέτοια οὐράνια συμπεριφορά τοῦ Θεανθρώπου, ἴσως ἁρμόζει ἡ σιωπή μέσα στήν κατανυκτική ἀτμόσφαιρα πού μᾶς προσφέρουν οἱ ἱερές ἀκολουθίες τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. Μέσα σ΄ αὐτήν τήν «εὔλαλον σιωπήν», πού ἀνοίγει τά ὦτα τῆς καρδίας καί ἐξαγιάζει τόν νοῦ, ἔρχεται τό βίωμα τῆς ἐν Χριστῷ κατανοήσεως καί στή συνέχεια ἡ πράξη, πού συντρίβει ὅλα τά κατά κόσμον δεδομένα καί ὅλες τίς παραστάσεις πού ἐπιζητοῦν νά «καθοδηγοῦν», μᾶλλον νά μᾶς ἐγκλωβίζουν τήν ψυχή.
Ἀλλά, μέ τά νέα αὐτά δεδομένα τῆς χάριτος καί δίχως νά τό καταλάβουμε, βρεθήκαμε ἤδη, μέ τόν ὅμιλο τῶν μαθητῶν, μπροστά στίς πύλες τῆς Ἱερουσαλήμ. Ἄς ἑτοιμασθοῦμε, λοιπόν, μαζί τους νά ζήσουμε τό Πάθος, διότι σέ λίγο ἀποχαιρετοῦμε τή γλυκιά ἡσυχία καί τή ζωντανή διδαχή τοῦ Ἰησοῦ, καί θά ἀναμειχθοῦμε μέ τόν ὄχλο, πού ἤδη ἐξέρχεται μέ τά «βαΐα τῶν φοινίκων εἰς ὑπάντησιν αὐτῷ» (Ἰωάν, ΙΒ΄ 13).
Ἀμήν!
Παν. Ἀρχιμανδρίτης
π. Ἰωὴλ Κωνστάνταρος