Δένδρο περιήγησης: | Ἀρχική Σελίδα | Ποιμαντική | Διαδικτυακός Ἄμβωνας | Ἔτος 2016 | 2016_04_24 Σάββατο τοῦ Λαζάρου
ΣΑΒΒΑΤΟ ΤΟΥ ΛΑΖΑΡΟΥ
Στό τέλος τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς καί τῶν σαράντα ἡμερῶν νηστείας καί μετάνοιας, ἡ χριστιανική Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας, συνδυάζει αὐτή τήν Ἑορτή μέ τήν Κυριακή τῶν Βαΐων πού ἀκολουθεῖ. Μέσα σέ θρίαμβο καί χαρά ἡ Ἐκκλησία γίνεται μάρτυρας τῆς δύναμης τοῦ Χριστοῦ πάνω στό θάνατο καί Τόν ἐξυψώνει ὡς Βασιλέα προτοῦ εἰσέλθουμε στήν πιό κατανυκτική ἑβδομάδα τοῦ χρόνου, αὐτή πού ὁδηγεῖ τούς πιστούς στήν ἀνάμνηση τῶν Παθῶν, τῆς Σταυρικῆς θυσίας καί τοῦ θανάτου τοῦ Χριστοῦ καί τερματίζει στήν Ἑορτή τῶν Ἑορτῶν, τό Ἅγιο καί Μεγάλο Πάσχα.
Δύο σημαντικά περιστατικά συνδέονται μέ τή Βηθανία: ἐκεῖ ἀνέστησε τόν Λάζαρο καί ἀπό ἐκεῖ ξεκίνησε ὁ Ἰησοῦς τήν πορεία καί ἄνοδό Του πρός τά Ἱεροσόλυμα. Τά περιστατικά αὐτά τῆς διπλῆς γιορτῆς, ἀναφέρονται στά λειτουργικά κείμενα σάν «προοίμιο τοῦ Σταυροῦ».
Στήν πρώτη Ἐκκλησία, τό Σάββατο τοῦ Λαζάρου ὀνομαζόταν «ἀναγγελία τοῦ Πάσχα». Πραγματικά αὐτό τό Σάββατο ἀναγγέλλει, προμηνύει, τό ὑπέροχο φῶς καί τή γαλήνη τοῦ ἑπομένου Σαββάτου, τοῦ Ἁγίου καί Μεγάλου Σαββάτου, πού εἶναι ἡμέρα τοῦ Ζωηφόρου Τάφου. Συνδέεται μυστηριωδῶς μέ τήν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου μας καί παίζει, ὡς πρός αὐτή, τόν ρόλο μιᾶς ἔμπρακτης προφητείας. Θά μπορούσαμε νά ποῦμε ὅτι ὁ Λάζαρος μᾶς παρουσιάζεται στό κατώφλι τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδας ἀναστημένος, ὡς προάγγελος τῆς νίκης τοῦ Χριστοῦ ἐπί τοῦ θανάτου, ὅπως ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος, παραμονές τῶν Θεοφανείων, προανήγγειλε τόν Ἐπιφανέντα Χριστό.
Πέρα ὅμως ἀπό τόν πρωταρχικό αὐτό χαρακτήρα της, ἡ ἀνάσταση τοῦ Λαζάρου ἔχει καί κάποιες δευτερεύουσες πτυχές τίς ὁποῖες εἶναι χρήσιμο νά ἐξετάσουμε:
Ἡ ἀνάσταση τοῦ Λαζάρου ἀναγγέλλει τήν ἀνάσταση τῶν νεκρῶν ἡ ὁποία ἔρχεται ὡς συνέπεια τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου: «Λάζαρον τεθνεῶτα τετραήμερον ἀνέστησας ἐξ Ἅδου, Χριστέ, πρό τοῦ Σοῦ θανάτου διασείσας τοῦ θανάτου τό κράτος καί δί’ ἑνός προσφιλοῦς τήν πάντων ἀνθρώπων προμηνύων ἐκ φθορᾶς ἐλευθερίαν». Τό Σάββατο τοῦ Λαζάρου εἶναι, κατά κάποιο τρόπο, ἡ ἑορτή ὅλων τῶν νεκρῶν. Μᾶς δίνει τήν εὐκαιρία νά ἐπιβεβαιώσουμε καί νά συγκεκριμενοποιήσουμε τήν πίστη μας στήν Ἀνάσταση. Ὁ Κύριός μας, τονώνοντας τό ἠθικό τῆς Μάρθας, μᾶς δίνει σχετικά μέ τούς κεκοιμημένους μας μιά πολύτιμη διδασκαλία. Εἶπε στή Μάρθα: «Ἀναστήσεται ὁ ἀδελφός σου». Ἡ Μάρθα ἀπάντησε: «Γνωρίζω ὅτι ὁ ἀδελφός μου θά ἀναστηθεῖ κατά τή γενική ἀνάσταση τῆς ἐσχάτης ἡμέρας».
Καί ὁ Ἰησοῦς ἀνταπάντησε: «Ἐγώ εἰμί ἡ ἀνάστασις καί ἡ ζωή». Ἡ πίστη τῆς Μάρθας ἦταν ἀνεπαρκής σέ δύο σημεῖα. Προέβαλε στό μέλλον, καί μόνο στό μέλλον, τήν ἀνάσταση τοῦ ἀδελφοῦ της καί, δεύτερον, δέν ἀντιλαμβανόταν αὐτή τήν ἀνάσταση παρά μόνο σέ σχέση μέ ἕνα γενικό νόμο. Ὁ Ἰησοῦς, ὅμως, τῆς δείχνει ὅτι ἡ ἀνάσταση εἶναι ἕνα γεγονός ἤδη παρόν, ἐπειδή Αὐτός δέν προξενεῖ ἁπλῶς, ἀλλά εἶναι ἡ ἀνάσταση καί ἡ ζωή.
Ἡ ἀνάσταση τοῦ Λαζάρου εἶναι μιά θαυμάσια ἐπεξήγηση τοῦ Χριστολογικοῦ δόγματος. Μᾶς δείχνει πώς, στό πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ, ἡ θεία καί ἡ ἀνθρώπινη φύση ἑνώνονται χωρίς νά συγχέονται: «Ἀνάστασις καί ζωή τῶν ἀνθρώπων ὑπάρχων, Χριστέ, ἐν τῷ μνήματι Λαζάρου ἐπέστης, πιστούμενος ἠμῖν τάς δύο οὐσίας σου…». Ἀφενός, στόν Ἰησοῦ ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ νά λυγίσει μπροστά στή συγκίνηση καί νά θλιβεῖ γιά τήν ἀπώλεια ἑνός φίλου: «Ἐδάκρυσεν ὁ Ἰησοῦς. Ἔλεγον δέ οἱ ’Ἰουδαῖοι, ἴδε πώς ἐφίλει αὐτόν». Ἀφετέρου, ὁ Χριστός, μπορεῖ νά διατάξει τόν θάνατο ὡς ἔχων ἐξουσία: «Φωνή μεγάλη ἐκραύγασε· Λάζαρε, δεῦρο ἔξω. Καί ἐξῆλθεν ὁ τεθνηκώς…».
Τέλος, ἡ ἀνάσταση τοῦ Λαζάρου παρακινεῖ τόν ἁμαρτωλό νά ἐλπίζει ὅτι, ἀκόμη κι ἄν εἶναι πνευματικά νεκρός, μπορεῖ νά ξαναζήσει: «Καμέ, φιλάνθρωπε, νεκρόν τοῖς πάθεσιν, ὡς συμπαθής ἑξανάστησον, δέομαι». Εἶναι κάποιες φορές πού μιά τέτοια πνευματική ἀνάσταση φαίνεται ἐξίσου ἀδύνατη ὅπως καί ἡ ἀνάσταση τοῦ Λαζάρου: «Κύριε, ἤδη ὄζει, τεταρταῖος γάρ ἐστί». Ὅλα ὅμως εἶναι δυνατά γιά τόν Ἰησοῦ, ἀπό τό νά μεταστρέφει τόν πιό σκληρόκαρδο ἁμαρτωλό μέχρι νά ἀναστήσει ἕνα νεκρό: «Λέγει ὁ Ἰησοῦς, ἄρατε τόν λίθον…».
Αὐτή ἡ φοβερή προειδοποίηση ἀφορᾶ ὁλόκληρο τόν κόσμο, ὅλη τή ζωή. Ὁ Θεός εἶναι ἡ Ἀνάσταση καί ἡ πηγή τῆς ζωῆς. Αὐτός κάλεσε τόν ἄνθρωπο νά ζήσει μέσα στή θεία πραγματικότητα τῆς ζωῆς καί ἐκεῖνος (ὁ κόσμος), τώρα «ὄζει». Ὁ κόσμος δημιουργήθηκε νά ἀντανακλᾶ καί νά φανερώνει τή δόξα τοῦ Θεοῦ ἐν πνεύματι καί ἐκεῖνος «ὄζει»…
Στόν τάφο τοῦ Λαζάρου ὁ Θεός συναντᾶ τό Θάνατο, τήν πραγματικότητα πού εἶναι ἀντί-ζωή, πού εἶναι διάλυση καί ἀπόγνωση. Ὁ Θεός συναντᾶ τόν ἐχθρό Του, ὁ ὁποῖος τοῦ ἀπέσπασε τόν κόσμο Του καί ἔγινε ὁ ἴδιος «ἄρχων τοῦ κόσμου τούτου». Καί ὅλοι ἐμεῖς πού ἀκολουθοῦμε τόν Ἰησοῦ Χριστό καθώς πλησιάζει στόν τάφο τοῦ Λαζάρου, μπαίνουμε μαζί Του στή «δική Του ὥρα» «ἰδού ἤγγικεν ἡ ὥρα…»· στήν ὥρα γιά τήν ὁποία πολύ συχνά εἶχε μιλήσει καί τήν εἶχε παρουσιάσει σάν τό ἀποκορύφωμα, τό πλήρωμα ὁλοκλήρου του ἔργου Του.
Τό Σάββατο τοῦ Λαζάρου λοιπόν, μᾶς παρακινεῖ νά ἐλπίζουμε ὅτι, ἀκόμη καί ἄν εἴμαστε πνευματικά νεκροί, μποροῦμε νά ἀναστηθοῦμε καί νά ξαναζήσουμε. Ἅς προσπαθήσουμε νά μήν μείνουμε στό ἐφήμερο «ὡσαννά» τῆς Κυριακῆς, πού εὔκολα μπορεῖ νά μετατραπεῖ σέ «ἆρον ἆρον σταύρωσον αὐτόν» μέσα ἀπό τίς καθημερινές παρορμήσεις μας…ἀλλά νά κατακτήσουμε τό διαρκές «ἐλθέτω ἡ Βασιλεία Σου» καί «Εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου».
Παν. Ἀρχιμανδρίτης
π. Χρυσόστομος Τραϊκάπης